Đề phòng thời tiết cực đoan, thiên tai bất thường ở các tháng cuối năm 2023 (ảnh tư liệu năm 2021)
Mưa, bão, lũ sẽ gia tăng từ đây đến tháng 10/2023
Theo nhận định của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Vĩnh Long (bản nhận định ngày 14/7/2023), các thiên tai có thể xảy ra trên địa bàn tỉnh như mưa lớn, lũ, triều cường, bão sẽ gia tăng diện ảnh hưởng từ đến đến cuối tháng 10, đến tháng 11 sẽ giảm dần do tác động mạnh lên của hiện tượng El Nino.
Về mưa, từ tháng 8-10 là các tháng dược dự báo có lượng mưa lớn nhất trong năm (đạt khoảng từ 200-300mm). Trong đó, lượng mưa trong tháng 8 khoảng từ 250-300mm, phổ biến cao hơn khoảng 40-50% so với trung bình nhiều năm (TBNN) cùng thời kỳ; lượng mưa trong tháng 9 khoảng từ 200-300mm, phổ biến xấp xỉ đến cao hơn khoảng 20-30% so với TBNN cùng thời kỳ; lượng mưa trong tháng 10 khoảng từ 150-220mm, phổ biến xấp xỉ so với TBNN cùng thời kỳ. Bước sang tháng 11, lượng mưa giảm dần, ước khoảng từ 100-180mm, phổ biến xấp xỉ đến thấp hơn khoảng 40% so với TBNN cùng thời kỳ. Mùa mưa năm nay có khả năng kết thúc vào giữa tháng 11. Đến tháng 12, mưa giảm dần, phổ biến ít mưa, lượng mưa trong tháng không vượt quá 50mm; sang tháng 1/2024 hầu như ít đến không mưa.
Về bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ), từ nửa cuối tháng 7 đến tháng 10, trên Biển Đông có khả năng xuất hiện khoảng 6-8 cơn bão, ATNĐ, trong đó có khoảng 2-4 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Từ tháng 10-12, số lượng bão, ATNĐ trên Biển Đông dự báo có khoảng 3-5 cơn (thấp hơn so với TBNN cùng thời kỳ khoảng 1-2 cơn) và có khả năng ảnh hưởng đến khu vực Trung Bộ. Về cuối năm, có xu hướng di chuyển lệch về phía nam, vào khu vực Nam Trung Bộ đến Nam Bộ.
Về dự báo thủy văn, lũ, theo Viện Quy hoạch thủy lợi Miền Nam (Bản tin dự báo mùa số 1, ngày 19/6/2023), mưa trên lưu vực hạ lưu sông MeKong trong tháng 5, 6/2023 phổ biến ở mức xấp xỉ và thấp hơn TBNN, nhưng từ tháng 7-9, lượng mưa dự báo phổ biến cao hơn TBNN. Lũ đầu vụ năm 2023 được nhận định ở mức xấp xỉ và thấp hơn TBNN, nhưng cao hơn cùng kỳ năm 2022 (CKNN).
Đến cuối tháng 7, dự báo mực nước lũ khu vực đầu nguồn sông Cửu Long tại trạm Tân Châu (sông Tiền) đạt mức cao nhất 2,2m (thấp hơn cùng kỳ TBNN là 0,13m, nhưng cao hơn CKNN là 0,38m), tại trạm Châu Đốc (sông Hậu) đạt mức cao nhất 1,88m (thấp hơn cùng kỳ TBNN là 0,09m, nhưng cao hơn CKNN là 0,05m).
Khu vực trung tâm, mực nước tại trạm Cần Thơ (sông Hậu) dự báo ở mức 1,53m (cao hơn cùng kỳ TBNN là 0,36m và cao hơn CKNN là 0,16m), tại trạm Mỹ Thuận dự báo ở mức 1,38m (cao hơn cùng kỳ TBNN là 0,443m và cao hơn CKNN là 0,11m).
Đỉnh lũ chính vụ đầu nguồn sông Cửu Long trong năm nay có khả năng xuất hiện vào cuối tháng 9 đầu tháng 10. Đỉnh lũ tại Tân Châu dao động ở mức 3,2-3,5m, xấp xỉ và thấp hơn BĐ1 khoảng 0,3m, thấp hơn đỉnh lũ TBNN từ 0,4-0,7m và thấp hơn đỉnh lũ năm 2022 khoảng 0,14-0,44m. Đỉnh lũ tại Châu Đốc dao động ở mức 2,9-3,1m (xấp xỉ và cao hơn BĐ1 khoảng 0,1m, nhưng thấp hơn TBNN khoảng từ 0,41-0,61m và thấp hơn đỉnh lũ năm 2022 khoảng 0,24-0,44m).
Tuy nhiên, cũng cần theo dõi chặt chẽ các biến động bất thường của thời tiết. Khu vực giữa và cuối nguồn ĐBSCL do tác động mạnh bởi triều cường cao và lũ đầu nguồn nhận định ở mức thấp nên nhiều khả năng đỉnh lũ xuất hiện cùng với đỉnh triều cường, cụ thể là vào cuối tháng 10 và tháng 11, đỉnh lũ phổ biến ở mức BĐ3, và một số trạm trên mức BĐ3.
Chuẩn bị ứng phó với thiên tai các tháng cuối năm
Kiên Giang chủ động biện pháp ứng phó, phòng tránh thiên tai
Từ dự báo trên có thể thấy, diễn biến khí tượng thủy văn trong tỉnh và vùng ĐBSCL các tháng cuối năm có những thuận lợi là: bão ít, đỉnh lũ-triều cường không cao hơn năm ngoái, mưa sẽ giảm từ tháng 11-12; và những bất lợi là: mưa gia tăng đến hết tháng 10 và kết thúc sớm, ảnh hưởng của hiện tượng El Nino sẽ làm cho nhiệt độ tăng cao hơn khoảng 0,5-0,8ºC so với TBNN cùng thời kỳ trong tháng 12 và mặn có thể xâm nhập sớm ngay các tháng cuối năm 2023.
Để tăng cường công tác phòng, chống, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra, ngày 13/7/2023, Chủ tịch UBND tỉnh ra Công điện số 3682/CĐ-UBND về việc chủ động thực hiện các giải pháp phòng, chống sạt lở bờ sông, ngập úng đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản và sản xuất của Nhân dân trước, trong mùa mưa lũ năm 2023.
Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nội dung, nhiệm vụ, như: tổ chức kiểm tra, rà soát các khu vực dân cư, trường học, các cơ sở y tế, trụ sở cơ quan; theo dõi diễn biến sạt lở khu vực có nguy cơ sạt lở; tổ chức cắm biển cảnh báo các khu vực có nguy cơ xảy ra sạt lở cao để có các biện pháp thích hợp phòng tránh hoặc giảm thiệt hại; Kiên quyết tổ chức di dời hoặc có phương án chủ động chống sạt lở, sơ tán khi có tình huống xấu nhằm đảm bảo an toàn tính mạng, hạn chế thiệt hại tài sản cho người dân và cơ sở hạ tầng. Đồng thời có phương án hỗ trợ tái định cư, ổn định đời sống cho các hộ dân phải di dời.
Tổ chức kiểm tra công tác đảm bảo an toàn tại các công trường đang xây dựng ở các khu dân cư ven sông, kinh, rạch; đình chỉ việc xây dựng công trình nếu không đảm bảo an toàn hoặc có nguy cơ gây sạt lở, ảnh hưởng đến dòng chảy, thoát lũ.
Chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tổ chức rà soát hiện trạng các công trình thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng, đặc biệt là các tuyến kênh mương nội đồng, xem xét cân đối, bố trí các nguồn vốn do cấp huyện, cấp xã quản lý để thực hiện nạo vét, duy tu, sửa chữa các công trình thủy lợi đã xuống cấp, năng lực sử dụng kém.
Đánh giá tác động của El Nino sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất và đời sống của Nhân dân, Trung ương đã ban hành sớm những văn bản chỉ đạo. Ngày 13/5, Thủ tướng Chính phủ đã ra Công điện số 397/CĐ-TTg yêu cầu các Bộ trưởng, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chủ động triển khai các biện pháp cấp bách ứng phó với nguy cơ nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, không để thiếu nước cho sinh hoạt và ảnh hưởng tới sản xuất, nhất là đối với các lĩnh vực trọng yếu.
Tại Vĩnh Long, ngày 16/6/2023, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Chỉ thị số 10/CT-UBND về chủ động triển khai các biện pháp cấp bách ứng phó với nguy cơ nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn do tác động của hiện tượng El Nino trên địa bàn tỉnh.
Theo đó, UBND tỉnh giao UBND huyện, thị xã, thành phố xây dựng kế hoạch của cấp huyện và Sở Nông nghiệp-PTNT xây dựng kế hoạch của tỉnh về phòng chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn giai đoạn 2023-2025 do tác động của hiện tượng El Nino nhằm bảo vệ sản xuất và dân sinh trên địa bàn, trong đó có các giải pháp ứng phó với các kịch bản khác nhau ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn, bao gồm trường hợp El Nino có mức độ ảnh hưởng mạnh, kéo dài như đã xuất hiện trong các năm 2014-2016, 2019-2020, làm cơ sở để triển khai các giải pháp công trình, phi công trình và huy động các nguồn lực trong phòng chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.
Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh khuyến cáo người dân, các tổ chức các nơi trong tỉnh theo dõi chặt chẽ các bản tin dự báo thời tiết, khí tượng, thiên tai trên các phương tiện thông tin đại chúng để có biện pháp phòng, tránh và xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp; đồng thời sẳn sàng triển khai công tác ứng phó, khắc phục hậu quả để giảm thiểu mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra.
Nguồn: Tham khảo
